ام تی (MT) چیه؟

ام تی مخفف موبل تایپ است(Movable Type) یک برنامه است که روی سرور اجرا میشه و کارش مرتب کردن و مدیریت مطالب یک نشریه کوچکه که بصورت وبلاگ به کار میرود.
اگه دقیق‌تر بخواهید بدونید باید بگم که ما برنامه ام تی رو روی سرور خودمون نصب میکنیم و بعد مطالب، عکسها و لینک‌هامون رو به اون تحویل میدیم و این برنامه خودش سایت ما رو (بر طبق قالبی که قبلا براش تعیین کردیم) به روز میکنه و تغییر میده. مدیریت کامنت‌ها و درست کردن آرشیوهای ماهانه و موضوعی هم از کارهایی است که این برنامه خودش انجام میده.

اگه به شکلی که درست کردم نگاه کنید متوجه منظورم میشین. ام تی مطالب ما و هر چی دیگه که بخواهیم بین نوشته‌ها باشه مثل عکسها رو میگیره، بعد یه سایت تحویل ما میده. (اونها رو داخل کدهای HTML جاسازی میکنه و بعد یک صفحه کامل تحویل میده)

کاری که ام تی انجام میده تقریبا مثل همون کاریه که سایتهایی مثل Blogger (همون BlogSpot خودمون) یا PersianBlog یا BlogSky انجام میدن. فقط این سایتها که مجانی هستند امکانات کامل در اختیار شما قرار نمیدن و همه چی دست خود سایته ولی وقتی ام تی رو روی هاست خود بریزید دیگه همه چیش مال خودتونه.

ام تی چطوری کار میکنه؟
ام تی مثل همه برنامه‌هایی که روی ویندوز اجرا میکنیم یه برنامه است. فقط روی سرور اجرا میشه. (سرور همون کامپیوتریه که ما سایتمون رو روش میریزیم، وقتی شما میخواین یه سایت برای خودتون درست کنین باید یه سرور گیر بیارین. این سرور در اصل یه کامپیوتره که همیشه روشنه و شما سایتتون رو که روش ریختین، هر کی دیگه بخواد بیاد سایت شما رو ببینه کافیه آدرس اون سرور رو داشته باشه تا بتونه از اون کامپیوتر بخواد که سایت شما رو نشونش بده. مثلا شما میتونین بصورت مجانی از سرور NetFirms یه سایت بگیرین. این سرور به شما یه فضای مثلا 12 مگابایتی روی هارد دیسک خودش میده که شما میتونین هرچی خواستین رو روش بریزین. حتی میتونین یه برنامه مثل ام تی روش بریزین که به جای اینکه روی کامپیوتر شما اجرا بشه روی اون کامپیوتر سرور اجرا بشه و فقط نتیجه کارش رو به شما نشون بده.)

بازم تو عکس نشون دادم که تفاوت یه برنامه که روی کامپیوتر شما اجرا میشه (Client Side Appication) با یه برنامه که روی سرور اجرا میشه (Client Side Application). برنامه‌هایی که روی سرور اجرا میشن دیگه از قدرت کامپیوتر شما استفاده نمیکنن، اونها فقط نتیجه کار رو به شما نشون میدن. فرض کنید شما قراره یه محاسبه خیلی سنگین سه بعدی (مثلا طراحی فیلم جنگ ستارگان) انجام بدین که معمولا روی کامپیوتر شما ممکنه یک روز طول بکشه. ولی اگه یه کامپوتر قوی گیر بیارین که بتونه کار محاسبه رو انجام بده، شما فقط بهش میگین چیکار کنه و بعد اون کامپیوتر قوی محاسبات رو انجام میده و در آخر فقط نتیجه رو (که در اینجا فایل گرافیکی است) برای شما ارسال میکنه.

در واقع در ام تی که یک برنامه اجرا شونده روی سرور است، ما از قدرت و امکانات سروری که روش این برنامه رو نصب کردیم استفاده میکنیم و فقط مطالبی که میخوایم منتشر کنیم رو به اون میدیم (به عنوان ورودی) و این برنامه سایت رو برای ما میسازه (سایت ساخته شده خروجی است). البته به همین کشکی هم نیست. :)

قالب ام تی چیه؟
وقتی که برنامه موبل تایپ رو روی یک سرور نصب کردین باید براش یه قالب درست کنین، یعنی به اون بگین که میخواین شکل سایتتون چه شکلی باشه، نوشته‌ها رو کجا و با چه خط و رنگی نشون بده و .... مثلا به همین سایت ما نگاه کنین، با ام تی ساخته میشه. من این نوشته‌ها و عکسها رو بهش میدم و ام تی خودش میاد کد HTML سایت ما رو میسازه.
این قیافه و سر و شکل باحال رو هم که می‌بینید خودمون (Lost و Lord) طراحی کردیم. در اصل ما یه قالب درست کردیم و دادیم به ام تی و هر وقت که یه نوشته جدید مینویسیم دیگه نمیریم کل سایت رو از اول تغییر بدیم. خود برنامه میاد این سایت رو تغییر میده.

قالب در اصل یکی دو خط نوشته است که بین کدهای HTML سایت قرار میدیم و وقتی برنامه ام تی (که گفتیم روی سرور اجرا میشه) میخواد اجرا بشه میاد اون جاهایی که ما مشخص کردیم نوشته‌هامون و بقیه چیزایی که هر روز تغییر میکنه رو جایگزین میکنه (وقتی که سایت رو ReBuild یا دوباره سازی میکنیم این برنامه کارش رو شروع میکنه و سایت رو میسازه. در این مورد بعدا کاملا صحبت میکنیم).